ماهنامه علمی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 16، شماره 2، اردیبهشت 1402 ، شماره پی در پی 84

سبک‌شناسی آثار منیرو روانی‌پور از منظر پست مدرنیسم

صفحه (77 - 93)
فاطمه جباری امیری ، محسن ایزدیار (نویسنده مسئول)، فاطمه قهرمانی
تاریخ دریافت مقاله : فروردین 1401
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : تیر 1401

چکیده

زمینه و هدف: پست مدرنیسم ترکیبی از نوگرایی و اسطوره گرایی است و به نوعی بازگشت به پیش از مدرنیسم است. منیرو روانی‌پور از نویسندگانی است که به سبک پست مدرنیسم روی آورده و در برخی آثار خود عناصر این مکتب را به کار گرفته است. هدف این پژوهش شناخت ویژگیهای این مکتب در آثار این نویسنده است.

روش مطالعه: در این پژوهش بر مبنای ویژگیهای پست مدرن و به روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی آثار منیرو روانی‌پور پرداخته شد.

یافته ها: روانی‌پور در این آثار با کاربرد عناصری چون دخالت راوی در داستان، نقد داستان در خود داستان، تغییر مسیر داستان، استفاده از شخصیتهای فانتزی، تغییر نقش شخصیتها، عدم قطعیت، نمادگرایی و بینامتنیت، سبکی پست مدرن بعنوان فراداستان پدید آورده است. نویسنده با خلق آثار پست مدرن سعی کرده نظرات و اندیشه های خود را بشکل غیرمستقیم به گوش مخاطب برساند.

نتیجه گیری: پست مدرنیسم بستری برای بیان عقاید نویسنده در قالب رمان و داستان شده و این امکان را فراهم نموده تا صداهای متفاوت در داستان ایجاد شود.

کلمات کلیدی
پست مدرن , فراداستان , عدم قطعیت , اسطوره گرایی , گسستگی متن.

• بی نیاز، فتح الله (1387) درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی، تهران: افراز.
• پارسی نژاد،کامران (1381) «پست مدرنیته، داستان پست مدرن و پیامد‌های آن»، ادبیات داستانی، صص48-51.
• پاینده، حسین (1382) گفتمان نقد، مقالاتی در نقد ادبی، تهران: روزنگار.
• پاینده، حسین (1383) مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان، تهران: روزنگار.
• داد، سیما (1385) فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
• دژبان، فاطمه و باقری، بهادر (1397) «طبقه بندی عناصر فراداستان ساز با تمرکز بر اتصال کوتاه و مثلث ارتباطی نویسنده»، متن پژوهی ادبی، (78) 22، صص 219-246.
• روانی‌پور، منیرو (1367) کنیزو، تهران: نیلوفر.
• روانی‌پور، منیرو (1368) اهل غرق، تهران: خانۀ آفتاب.
• روانی‌پور، منیرو (1369الف) دل فولاد، تهران: نیلوفر.
• روانی‌پور، منیرو (1369ب) سنگهای شیطان، تهران: نشر مرکز.
• روانی‌پور، منیرو (1372) سیریا... سیریا، تهران: قصه.
• روانی‌پور، منیرو (1393) کولی کنار آتش، تهران: نشر مرکز.
• شمیسا، سیروس (1390) مکتبهای ادبی، تهران: قطره.
• شیروانی شاعنایتی، الهام، فلاحی، منیژه و حیدری نوری، رضا، (1399) «نقد شالوده شکنی رمان کولی کنار آتش، اثر منیرو روانی‌پور براساس نظریۀ ژاک دریدا» فصلنامۀ تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا) (44) 12، صص189-163.
• کنان، ریمون (1387) روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمۀ ابوالفضل حری، تهران: نیلوفر.
• کهون، لارنس (1387) متنهایی برگزیده از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، چ6، تهران: نشر نی.
• گلشیری، سیاوش (1389) «پست مدرنیسم در ادبیات معاصر ایران»، پژوهشنامۀ فرهنگ و ادب، صص278-242.
• لاج، دیوید (1388) هنر داستان‌نویسی، ترجمۀ رضا رضایی، تهران: نشر نی.
• لیوتار، زان فرانسوا (1384) وضعیت پست مدرن، ترجمۀ حسینعلی نوذری، چ3، تهران: گام نو.
• مارتین، والاس (1389) نظریه های روایت، ترجمۀ محمد شهبا، تهران: هرمس.
• متس، جسی (1389) رمان پسامدرن، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: نیلوفر.
• میرعابدینی، حسن (1386) صد سال داستان نویسی در ایران، تهران: چشمه.
• وارد، گلن (1393) پست مدرنیسم، ترجمۀ قادر فخر رنجبری و ابوذر کرمی، تهران: ماهی.
• وو، پاتریشیا (1390) فراداستان، ترجمۀ شهریار وقفی پور، تهران: چشمه.
• ویدوسون، پیتر (1377) «ادبیات و پست مدرنیسم»، ترجمۀ عباس مخبر، نشریۀ ایران، ص21.
• هاچن، لیندا (1383) فراداستان تاریخنگارانه، سرگرمی روزگار گذشته در مدرنیسم و پست مدرنیسم در رمان، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: روزنگار.